Handreiking voor herstelzorg COVID-19

LAN overhandiging

Van links naar rechts: Minister van Rijn (Medische Zorg en Sport), Véronique Timmerhuis (directeur ZonMw), Michael Rutgers (directeur Longfonds) en Clémence Ross, voorzitter Long Alliantie Nederland (LAN).
Fotocredit: Piet Jacobson

Minister Van Rijn (Medische Zorg en Sport) heeft de handreiking: ‘Behandeling en begeleiding van post-COVID-19 patiënten’ in ontvangst genomen. In deze handreiking staan aanbevelingen voor zorgverleners hoe zij zorg kunnen verlenen aan de patiëntengroep die klachten en beperkingen heeft overgehouden aan een corona-infectie: het COVID-19 Associated Syndrome (CAS). 

“Na een corona-infectie houden mensen soms klachten, zoals longschade en vermoeidheid. Bij het herstelproces is het belangrijk dat verschillende disciplines met elkaar samenwerken om de patiënt goed te helpen. Deze handreiking is een eerste stap, belangrijk is dat deze gedragen wordt door vele partijen.”, aldus minister Van Rijn. 

De handreiking is opgesteld door de Long Alliantie Nederland (LAN) in opdracht van ZonMw. Het Longfonds (namens patiënten) en een groot aantal beroepsverenigingen heeft bijgedragen aan de totstandkoming van de handreiking waaronder kaderhuisartsen longziekten, fysiotherapeuten, verpleegkundigen, apothekers, longartsen en psychologen. Gedurende het ontwikkelingsproces is de handreiking voorgelegd aan de 32 lid-organisaties van de LAN en zijn 14 andere organisaties geconsulteerd waaronder beroepsverenigingen, zorgverzekeraars en overheidsinstellingen. 

Klachten en beperkingen

COVID-19 Associated Syndrome (CAS) is de verzamelnaam voor klachten en beperkingen die voor langere tijd blijven, nadat iemand e primaire infectie Covid-19 heeft doorgemaakt. Mensen met CAS hebben vaak longschade, maar ook last van vermoeidheid, benauwdheid, druk op de borst, duizeligheid en spierpijn. Onder meer kennis, ervaringen en voorkeuren van patiënten (verkregen via coronalongplein.nl) en zorgverleners zijn meegenomen in de handreiking die de LAN heeft ontwikkeld. 

‘Kapstok’

Hans in ’t Veen, longarts en Niels Chavannes, huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde, zijn de voorzitters van de werkgroep die de handreiking heeft ontwikkeld: ‘Veel mensen lijken traag te herstellen van een corona-infectie. Hoewel we nog niet duidelijk hebben hoe precies het beloop van de ziekte is en de behandeling zal moeten zijn, dienen we deze mensen een kapstok te bieden,’ zegt Hans in ’t Veen.

Huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde Niels Chavannes voegt er aan toe: ‘Een groot deel van de mensen dat COVID-19 heeft doorgemaakt is niet in het ziekenhuis onder behandeling geweest. Soms is zelfs de huisarts niet geconsulteerd. Het is een onjuiste aanname dat deze mensen slechts milde klachten hebben gehad. Er is een aanzienlijke ziektelast die pas net in kaart wordt gebracht en de behandeling is door de zeer diverse uitingen van COVID-19 zeer complex. Deze handreiking biedt houvast aan huisartsen en collega's in het ziekenhuis en ook aan andere zorgverleners die allemaal een deel van deze zorg voor hun rekening gaan nemen, zoals verpleegkundigen, psychologen, diëtisten en fysiotherapeuten.’ 

Coronalongplein

Op coronalongplein.nl, een initiatief van het Longfonds in samenwerking met de Long Alliantie Nederland (LAN), zijn ervaringen van patiënten in kaart gebracht. ‘Het Longfonds vindt het van groot belang dat vragen en behoeften van de patiënten aan de basis staan en blijven staan van deze handreiking,zegt Longfonds-directeur Michael Rutgers. ‘Coronapatiënten kunnen door deze handreiking beter geholpen worden door zorgverleners. Het is enorm belangrijk naar hen te blijven luisteren. Dit is een nieuwe ziekte, waarover we iedere dag meer leren. Door deze groep te blijven volgen, kunnen we ervoor zorgen dat de (na)zorg na Covid-19 voortdurend in ontwikkeling blijft en we de juiste onderzoeken starten. 

Dynamisch lerend traject

Er komen vrijwel dagelijks nieuwe feiten en inzichten over CAS aan het licht. In een dynamisch en lerend traject met betrokkenheid van patiënten, zorgverleners, onderzoekers en andere experts is het nodig in het komende jaar de handreiking te actualiseren en door te ontwikkelen op grond van nieuwe inzichten. Met als doel om steeds betere zorg voor mensen met CAS te waarborgen. De signalen van patiënten die onder meer binnenkomen via www.coronalongplein.nl blijven daarbij een belangrijke bron. Ook zal de samenwerking met beroepsverenigingen worden voortgezet en verder worden verbreed. Momenteel is er tevens een patiëntenversie in de maak van de handreiking.