Nieuwe website CAHAG
De CAHAG heeft haar website vernieuwd. Op www.cahag.nl kun je nu nog makkelijker allerlei informatie vinden over astma- en copd-zorg. Voor informatie over spirometrie is een aparte button aangemaakt, waaronder je zowel praktische zaken over spirometrie vindt en kunt downloaden (bijv de beoordelingsformulieren) als informatie over de organisatie van CASPIR en KASPIR. Neem gerust een kijkje!
CAHAG zet 10.000ste deelnemer CASPIR in het zonnetje
Op dinsdag 4 december is de 10.000ste deelnemer van CASPIR gehuldigd. In Leeuwarden werd de groep overvallen door de CAHAG coördinator, Marjan Veltman met een kar vol bossen bloemen. Marjan vertelde dat in 2008 op initiatief van de CAHAG een groepje mensen bij elkaar is gaan zitten met als doel de kwaliteit van het afnemen en beoordelen van longfuncties in de huisartsenpraktijk te verbeteren. Vanuit deze groep is de scholing CASPIR ontwikkeld en geïmplementeerd. In 2009 is de eerste groep gestart en nu zijn we zo'n 550 groepen verder en hebben meer dan 10.000 mensen Module 1 t/m 5 gevolgd. Dat was voor de CAHAG reden voor een feestje en de hele groep inclusief de drie docenten Frederik van Gement, Loes Fokkema en Jolanda Kuijvenhoven ontvingen een prachtige bos bloemen.
De 10.000ste deelnemer is Dientje Wallinga, zij ontving van de CAHAG naast de bloemen een vrijkaart voor de CAHAG cursus 2019.
Drie flow ijking
Een ijking met drie verschillende flows is beter dan met enkelvoudige flow: bij een enkelvoudige flow zul je met je ijkspuit vanuit stilstand (= nul flow) een gemiddelde flow bereiken en op het einde (als je op het einde van je ijkspuit zit) gaat de flow weer naar nul. Al die flows worden geïntegreerd naar volumes (moet steeds 3 liter zijn).
Met een enkelvoudige flow zul je op deze manier goed geijkt hebben voor zowel (zeer) lage flows als gemiddelde flows. Je mist echter de ijking voor de hoge flows (belangrijk voor o.a. je PEF en FEV1 bij grote/gezonde mensen waarbij dit hogere waarden zijn). Je zult daar dus fouten kunnen krijgen
Via onderstaande links zie je hoe de 3 flow ijking bij spirometers van CareFusion en Welch Allyn uitvoert.
- CareFusion YouTube filmpje
- Welch Allyn YouTube filmpje
5 jaar CASPIR Online
CASPIR Online bestaat inmiddels al 5 jaar. Tijd voor een korte terugblik. Nadat de CASPIR nascholing een vlucht had genomen kwam de vraag hoe we de spirometriekennis in de praktijk konden borgen. Het traditionele concept van nascholing is een groep collega's bij elkaar plaatsen om bij te scholen of leerzame casuïstiek te bespreken. Dit werden de module 6 bijeenkomsten binnen het CASPIR aanbod. E-learnings waren op dat moment sterk in opkomst en binnen de CAHAG en het Radboudumc bestond het idee om ook via een digitale casus van de maand applicatie nascholing aan te gaan bieden.
In 2011 werd gestart met het ontwikkelen van CASPIR Online en na zo'n 3 jaar projectplannen (her)schrijven, sjablonen ontwikkelen en weer herzien, logistiek en samenwerking tussen alle partijen opzetten werd de allereerste casus op 9 januari 2014 gelanceerd. Die beginperiode ging gepaard met de nodige kinderziektes, maar gelukkig was het animo voor deelname meteen erg groot. In het eerste jaar namen 381 huisartsen en 184 praktijkondersteuners deel en dat aantal is alleen maar in de loop der jaren toegenomen. Het oorspronkelijke plan was om het project een jaar te laten duren, maar gezien de belangstelling is de einddatum steeds met een jaar verlengd. In 2018 namen liefst 1092 mensen aan de cursus deel!
Na vier jaar en dus 48 casussen voelden we dat onze ideeën uitgeput raakten en vandaar dat we eind 2017 deelnemers gevraagd hebben of ze interesse hadden in het actief meewerken aan CASPIR Online. Het enthousiasme waarmee enkele praktijkondersteuners aan hun eigen casus hebben gewerkt was hopelijk terug te zien in het afgelopen jaar.
Eind 2018 hielden we een enquete onder de deelnemers aan CASPIR Online over de tevredenheid met de scholing. We ontvingen een 8,1 als waardering voor onze cursus, daar zijn we heel trots op!
Gebruik van bacteriefilters, ja of nee?
Op de longfunctieafdelingen in ziekenhuizen is het gebruik van bacteriefilters standaard hoewel er nooit bewezen is dat er kruisbesmetting heeft plaatsgevonden bij géén gebruik van een bacteriefilter.
Hoe moeten we hier nu in de eerstelijn mee omgaan?
Om bacteriële verontreiniging te voorkomen acht de CAHAG het noodzakelijk om bij iedere nieuwe patiënt een nieuw disposable mondstukje te gebruiken. Dit is bij de Welch Allyn de pneumotachograaf en bij de CareFusion een kartonnen kokertje.
Het gebruik van een bacteriefilter wordt door de CAHAG sterk aangeraden maar wegens ontbreken van bewijs van kruisbesmetting niet verplicht gesteld.
Instructie m.b.t. het maken van een Portfolio CASPIR
Het CASPIR-portfolio wordt zowel door de longfunctieanalist (m.b.t. uitvoering) als door de kaderhuisarts (m.b.t. beoordeling) nagekeken. Om een portfolio goed te kunnen beoordelen moet het voldoen aan bepaalde voorwaarden. Hieronder lees je deze voorwaarden:
• Module 4; Portfolio
Er zijn een aantal zaken waaraan een goed portfolio moet voldoen om in aanmerking te komen voor accreditatie. Elke casus;
- Dient geanonimiseerd te zijn.
- Dient door de uitvoeder zélf uitgevoerd te worden
- Alle geblazen getallen en curves , die je geaccepteerd hebt, zijn zichtbaar
- Curves liefst in kleur.
- Curve zijn bij voorkeur zeer recent geblazen, maar maximaal 6 maanden oud. Dit geldt niet voor casus 10 (restrictie).
- Anamnese bijvoegen per casus.
- Alle casussen met het CASPIR ROER-formulier beoordelen.
- Terugkoppeling schrijven en deze toevoegen.
- Portfolio voor inleverdatum ingeleverd betekent retour op examendatum. Het is mogelijk om de portfolio later in te leveren. Vaak heb je hem binnen 2 weken terug.
- Portofolio mag digitaal of uitgeprint en samengevoegd worden aangeleverd.
• Module 6 (herhaalmodule); Portfolio tbv hercertificering
Laatste 8 zelf geblazen curves aanleveren;
- Alle getallen zichtbaar
- Alle geblazen curves in kleur zichtbaar
- Geen namen van patiënten
- Caspir ROER-formulier
- Anamnese bijvoegen per casus en deze koppelen.
De casus hoeft niet te voldoen aan een bepaald ziektebeeld, het gaat echt om de 8 meest recent geblazen longfuncties met of zonder reversibiliteit. Hieronder een voorbeeld hoe je van een spirometrie uitslag een pdf kan maken.
Eerste resultaten qualify-studie
Spirometrie heeft in de huisartsenpraktijk een enorme vlucht genomen. Van belang is om ook de kwaliteit van dit onderzoek in de huisartsenpraktijk te borgen. Vandaar dat u als oud-CASPIR cursist gevraagd wordt om geregeld opfriscursussen te volgen en eens per 3 jaar een spirometrieportfolio in te leveren. Daarnaast is gesteld dat u minimaal 80 spirometrietesten per jaar moet uitvoeren of beoordelen om routine te behouden.
In de afgelopen jaren heeft een onderzoek – onder de naam Qualify - gelopen op initiatief van de CAHAG om te bepalen of de kwaliteit van de spirometrieportfolio's afhankelijk is van het aantal spirometrietesten dat per jaar verricht wordt in de praktijk. In totaal hebben wij, de onderzoekers van de afdeling eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc, 200 portfolio's van CASPIR-duo's mogen ontvangen om deze vraag te beantwoorden. Dat heeft geleid tot de beoordeling van 1592 spirometrietesten. Alle testen zijn voorgelegd aan minimaal 2 longfunctie-analisten om vast te stellen of de testen voldeden aan de criteria van accepteerbaarheid, herhaalbaarheid en klinische bruikbaarheid. 57% van de portfolio's is op dit moment beoordeeld. Voor een deel van de spirometrie-uitslagen wachten we nog op een vierde oordeel omdat er nog geen consensus is of de test voldoet of niet. Over 26,9% van de portfolio's weten we al zeker dat we hier geen uitspraak over kunnen doen. De accepteerbaarheid is dan veelal niet te beoordelen, bijvoorbeeld doordat we een matige zwart-wit kopie van het portfolio ontvangen hebben. Gelukkig is de kans op een portfolio dat niet te beoordelen is niet afhankelijk van het aantal spirometrietesten in de praktijk.
Van de beoordeelde portfolio's voldeed 69% aan de accepteerbaarheidscriteria en zo'n 64% aan zowel accepteerbaarheidheids- als herhaalbaarheidscriteria. Er bleek géén relatie te bestaan tussen het aantal spirometrietesten en de kwaliteit van het portfolio. Alle ingediende portfolio's waren volgens de longfunctie-analisten klinisch bruikbaar.
We vonden dus dat de kwaliteit van spirometrie niet afhing van het aantal testen dat in de praktijk plaatsvond. Dit zijn de eerste ruwe analyses. We gaan nog kijken of er andere factoren zijn die hiermee samenhangen.